Ai đủ dũng cảm để ngồi vào ghế của Koeman?

Sự kiên nhẫn của các CĐV Barcelona đang cạn dần với Koeman, nhưng tìm người thay thế vị chiến lược gia Hà Lan không phải là điều dễ dàng.

Barcelona đang trải qua một cơn khủng hoảng, điều đó là không phải bàn cãi. Chưa bao giờ niềm tin của các cule với đội bóng lại xuống thấp như ở thời điểm này. Dưới sự dẫn dắt của Ronald Koeman, Barcelona dường như đã đánh mất đi những bản sắc từng giúp họ trở thành một thế lực của bóng đá châu Âu. Nhưng lỗi có hoàn toàn nằm ở vị HLV người Hà Lan, hay sự sa sút của đội bóng xứ Catalonia thực chất là hệ quả của cả một quá trình với hết sai lầm này đến sai lầm khác trong chiến lược phát triển đội bóng.

Trước tiên, hãy nói đến những gì Koeman đang làm. Màn trình diễn trước Granada được xem là giọt nước làm tràn ly đối với sự kiên nhẫn của các CĐV Barcelona. Đó là một trận đấu mà những người chứng kiến chỉ có thể đưa ra một nhận xét đơn giản: nhìn Barcelona chơi bóng mà cứ ngỡ như đang xem Stoke City ở Premier League mấy mùa giải trước vậy. Barca thực hiện 54 quả tạt vào khu vực Granada, 45 quả trong số đó đến từ các tình huống bóng sống, nhiều hơn bất kỳ đội nào khác trong 5 giải đấu hàng đầu châu Âu từ đầu mùa này. Đó cũng là số lượng quả tạt nhiều nhất của Barcelona kể từ tháng 11/2016 trong trận hòa 0-0 trước Malaga, với 55 quả tạt.

Đội bóng của Koeman chiếm ưu thế tuyệt đối về thời lượng kiểm soát bóng với 77,1%, như họ thường làm khi đối đầu với các đối thủ yếu hơn. Nhưng 293 trong số 639 đường chuyền họ thực hiện trong trận đấu (46%) là những đường chuyền về. Phần lớn thời gian cầm bóng của Barcelona, họ chỉ quanh quẩn ngoài vòng cấm của Granada rồi đưa bóng ra biên. Không có cầu thủ nào nhận được nhiều bóng hơn Sergino Dest, người đã thực hiện được 16 quả tạt với chỉ 1 quả đến được với đồng đội. 5 trong số 6 cú sút trúng đích của Barca đến từ các hậu vệ và lần dứt điểm còn lại đến từ nỗ lực của Memphis Depay, ngôi sao tấn công sáng nhất của Barca cũng thực hiện 16 quả tạt trong trận đấu.

Đó là một hình ảnh kỳ lạ của Barcelona. Đội bóng từng chinh phục cả châu Âu và thế giới bằng lối chơi tiki-taca đập nhả tí tách lại phải chấp nhận cầu may bằng việc đẩy những trung vệ to cao lên để tận dụng khả năng tranh chấp bóng bổng từ những quả tạt hú họa từ hai hành lang biên. Sự tức giận từ các CĐV là điều dễ hiểu, và ngay tối diễn ra trận đấu đó, BLĐ của Barca đứng đầu là chủ tịch Joan Laporta đã phải tổ chức cuộc họp khẩn bàn về vị trí HLV của Ronald Koeman.

Nhưng sau đó, không có thông báo chính thức nào được đưa ra. HLV Hà Lan vẫn giữ được chiếc ghế đang nóng dần lên của mình. Ông bước vào phòng họp báo trước trận Cadiz với sự căng thẳng lộ rõ, chăm chú đọc một thông điệp được viết sẵn trên giấy, trong đó kêu gọi các CĐV ủng hộ đội bóng trong giai đoạn khó khăn hiện tại và đứng lên rời đi mà không trả lời thêm câu hỏi nào từ báo giới.

Kêu gọi sự kiên nhẫn và ủng hộ trong bóng đá của thời đại này thật sự là một việc làm hơi vô nghĩa. Trên thực tế, phần lớn sự chỉ trích nhằm vào Barca và Koeman từ các CĐV không phải vì đội bóng không chiến thắng, mà vì thứ bóng đá mà Barca đang trình diễn thua xa tiêu chuẩn mặc định mà họ đặt ra khi đội bóng xứ Catalonia còn Lionel Messi trong đội hình. Khi đội bóng chơi dở, HLV phải chịu trách nhiệm. Nhưng sẽ hơi thiếu công bằng nếu đổ trách nhiệm lên Koeman. Những vấn đề của Barcelona đã tồn tại từ lâu, và nó chỉ lộ ra khi Messi vĩ đại ra đi. Nói cách khác, Koeman chỉ đang là người đổ vỏ cho những sai lầm về chiến lược phát triển đội bóng của những người đứng đầu CLB suốt vài năm qua.

Jose Mourinho từng có một phát ngôn nổi tiếng: “Muốn có món trứng ốp ngon, phải có được những quả trứng tốt nhất trước đã!”. Có bột thì mới gột nên hồ, đó là quy tắc bất biến. Nhưng trong tay Koeman đang có gì?

Koeman bắt đầu bài thuyết trình của mình trước trận Cadiz bằng cách khẳng định: “Đội bóng ủng hộ tôi trong mọi quá trình tái cấu trúc. Hoàn cảnh kinh tế của đội bóng có liên quan tới màn thể hiện trên sân. Điều đó có nghĩa chúng tôi phải xây dựng lại đội bóng mà không có nhiều tiền và chúng tôi cần thời gian”.

Theo định giá mới nhất của trang Transfermarkt, giá trị đội hình của Barcelona hiện tại chỉ đứng thứ 3 ở La Liga, sau kình định Real Madrid và Atletico. Cụ thể, trong khi đội hình của Real Madrid được định giá 783,5 triệu euro còn đội hình của Atletico là 755,2 triệu euro, giá trị các cầu thủ của Koeman chỉ ở mức 676,5 triệu euro. Con số này giảm đến 23% so với mùa giải trước. Nếu xét trên bình diện châu Âu, Barcelona chỉ đứng thứ 10, thấp hơn cả Tottenham tại Premier League.

Đó là một con số nói lên rất nhiều vấn đề. Barcelona sở hữu 2 trong số 3 cầu thủ đắt giá nhất tại La Liga là tiền vệ Frenkie De Jong với giá 90 triệu euro và Pedri với giá 80 triệu euro, nhưng cầu thủ tiếp theo trong danh sách của họ đứng tận thứ 13. Sự suy giảm giá trị này chủ yếu đến từ việc các cầu thủ quan trọng trong đội hình Barca đã không còn giữ được phong độ trên sân cỏ, trong khi các bản hợp đồng mới như Memphis Depay, Sergio Aguero hay Luuk De Jong không phải là những cái tên sáng giá trên thị trường chuyển nhượng ở thời điểm này.

Giá trị không phải lúc nào cũng đi kèm với chất lượng, nhưng ở trường hợp của Barcelona, thống kê từ Transfermarkt phản ánh chính xác chất lượng đội hình của họ ở thời điểm này. Koeman đã hoàn toàn đúng khi nói rằng “Hoàn cảnh kinh tế của đội bóng có liên quan tới màn thể hiện trên sân cỏ”. Ông không có những nguyên liệu tốt nhất, nhưng người ta vẫn bắt ông phải làm ra những món ăn thượng hạng nhận được sao Michelin, đó đơn giản là một đòi hỏi vô lý.

Và tất nhiên, sự vô lý đó khiến cho chiếc ghế HLV tại Barcelona chắc chắn không phải là mục tiêu hấp dẫn với các chiến lược gia. Bất cứ ai ngồi vào đó cũng sẽ phải chịu áp lực khổng lồ và phải giải những bài toán mà Koeman đang đối mặt. Việc chấp nhận một thử thách về mặt nghề nghiệp cũng đồng nghĩa với khả năng đối mặt với những rủi ro. Các HLV hàng đầu liệu có sẵn lòng bước vào và sắp xếp lại mớ bòng bong hỗn loạn ở Barcelona lúc này?

Kết thúc mùa giải vừa rồi, Joan Laporta đã cân nhắc thay đổi vị trí HLV. Ông đã đẩy Koeman vào tình trạng lấp lửng về tương lai trong hai tuần trước khi thừa nhận không thể tìm được người thay thế tốt hơn chiến lược gia Hà Lan từ các lựa chọn như Xavi Hernandez, Massimiliano Allegri và HLV của Barca B, Francisco Javier Garcia Pimienta đã được cân nhắc.

Nếu như Barca gặp khó khăn trong việc tìm người thay Koeman vào mùa hè vừa rồi, thì việc tìm kiếm bây giờ còn khó hơn bội phần. Bất cứ phương án tiềm năng nào cũng có thể thấy rõ các vấn đề với đội hình và tình hình tài chính tồi tệ của CLB chủ sân Camp Nou.

Một trong những người được báo giới xứ Catalonia đề cử là Jordi Cruyff, người được đưa trở lại CLB vào mùa hè năm ngoái để làm cố vấn cho Laporta ở vị tí như cha ông từng làm. Tuy nhiên, Jordi Cruyff đã công khai cho biết ông sẽ không tiếp quản vị trí của Koeman. Một ứng cử viên khác là Sergi Barjuan, đồng đội cũ của Koeman, người đã ủng hộ Laporta trong cuộc bầu cử năm ngoái và sau đó thay thế Garcia Pimienta làm HLV Barca B. Những cái tên khác đang được liên hệ là Roberto Martinez, Xavi, Antonio Conte và Andre Villas-Boas, nhưng khả năng có sự thay đổi sớm là điều rất khó xảy ra.

Phải là người dũng cảm và yêu Barca lắm thì mới có thể tự tin đứng lên nhận lấy công việc khó khăn mà Koeman đang phải gánh vác. Đó cũng là lý do vì sao mà Laporta chưa thể sa thải vị HLV Hà Lan ngay lập tức. Vị chủ tịch dày dạn kinh nghiệm chính trị này thừa hiểu những vấn đề mà Barcelona gặp phải không thể được giải quyết trong một sớm một chiều, và ông vẫn cần Koeman trong vai trò một cái bia đỡ đạn cho BLĐ đội bóng, một cái giỏ chứa sự phẫn nộ của các CĐV trong giai đoạn này. Dĩ nhiên, Koeman cũng chẳng phải đóng vai nạn nhân đáng thương mà không có lợi ích gì. Ông sẽ nhận 6 triệu euro nếu Barcelona không gia hạn hợp đồng vào tháng 6/2022 và 14 triệu euro trong trường hợp bị sa thải trước thời hạn đó. Đội chủ sân Camp Nou thì lại đang ở chế độ “thắt lưng buộc bụng”, nên muốn sa thải Koeman, họ tất phải nâng lên đặt xuống nhiều!