Arsenal thi đấu bết bát có phải chỉ là lỗi của Arteta?

Arsenal đang có khởi đầu tồi tệ ở Premier League và HLV Arteta đang là người hứng chịu mọi lời chỉ trích, nhưng liệu điều đó có công bằng?

Hai thất bại liên tiếp cùng với tỷ số 0-2 trước Brentford và Chelsea khiến cho Arsenal có màn khởi đầu mùa giải tồi tệ nhất trong 118 năm lịch sử của đội bóng thành phố London. Đó là không có điểm nào và không ghi được bàn thắng trong 2 trận đầu tiên ở giải vô địch quốc gia. Không có gì khó hiểu khi các CĐV “Pháo thủ” nổi giận vì những gì đội bóng thể hiện. Ngay sau thất bại trước Chelsea, nhiều CĐV của Arsenal đã quây lấy xe của HLV Arteta và yêu cầu chiến lược gia người Tây Ban Nha từ chức. Nhưng liệu Arteta có phải là người phải chịu trách nhiệm chính trong sự tụt dốc của đội chủ sân Emirates?

Arteta đang trải qua giai đoạn khó khăn nhất kể từ khi lên nắm quyền tại Arsenal. Thống kê chỉ ra rằng trận thua trước Chelsea là thất bại thứ 20 của nhà cầm quân này trong 60 trận đấu đầu tiên dẫn dắt “Pháo thủ”. Trong khi đó, cựu HLV trưởng Arsene Wenger phải trải qua đến 116 trận đấu để có số trận thua tương tự.

Những so sánh như vậy dẫn đến một kết luận đơn giản: Arteta là một nhà cầm quân tồi, và ông phải chịu trách nhiệm chính cho những màn trình diễn thiếu thuyết phục của Arsenal trên sân cỏ. Những gì đã diễn ra trước Chelsea cho thấy “Pháo thủ” đang ở trình độ như thế nào. Họ ra sân với một đội hình mà nhiều CĐV đánh giá là “không bằng đội dự bị của Chelsea”. Họ không có một phương án chiến thuật nào hợp lý để chống lại những miếng đánh từ đoàn quân của Thomas Tuchel. Các hậu vệ của Arsenal quá yếu đuối trước Romelu Lukaku, bản hợp đồng trị giá 97,5 triệu bảng của The Blues. Việc những CĐV Arsenal nổi giận vì màn trình diễn của đội bóng hoàn toàn dễ hiểu. Và khi một CLB thất bại, không có gì dễ dàng hơn việc đổ lỗi cho HLV.

Arteta từng được hy vọng sẽ trở thành một Pep Guardiola của Arsenal. Bất cứ đội bóng nào cũng mong muốn có một HLV mang trong mình ADN của CLB, người từng khoác áo đội bóng, hiểu rõ bản sắc của CLB, sẵn lòng trao cơ hội cho các cầu thủ trẻ và luôn đề cao việc gìn giữ những bản sắc riêng biệt.

Nhưng vấn đề nằm ở chỗ không có nhiều những thiên tài huấn luyện như vậy. Pep Guardiola, với những thành công tại Barcelona, là một trường hợp đặc biệt. Với đa số những HLV xuất thân là cựu cầu thủ CLB, việc mang ADN của đội bóng sẽ giúp họ tránh được những chỉ trích ban đầu nếu như công việc diễn ra không thuận lợi. Nhưng rất nhanh sau đó, khi họ không đáp ứng được kỳ vọng từ CĐV và yêu cầu từ những ông chủ đội bóng, họ cũng phải đối mặt nguy cơ mất ghế như bất cứ người đồng nghiệp khác. Frank Lampard tại Chelsea là một ví dụ.

Arteta có vẻ là một sự lựa chọn hợp lý của Arsenal. Khi còn thi đấu cho “Pháo thủ”, ông nổi tiếng là một cầu thủ thông minh và từng có thời gian làm việc với Guardiola trong vai trò trợ lý HLV ở Man City. Nhưng khi Arteta tiếp quản chiếc ghế nóng tại Emirates năm, có một thực tế là đội bóng đã trải qua một giai đoạn sa sút trong suốt 15 năm trước đó. Mọi thứ thật sự khó khăn với chiến lược gia người Tây Ban Nha.

Sự sa sút của Arsenal đến từ việc họ không có một nền tảng hậu thuẫn đủ mạnh để chạy đua với các đối thủ cạnh tranh. Trong thời bóng đá “mạnh vì gạo, bạo vì tiền”, nơi những ông chủ đến từ Qatar hay UAE có thể chi ra vài tỷ bảng để lột xác hoàn toàn một đội bóng, đội bóng chủ sân Emirates không có cửa để duy trì vị thế của mình nếu như không gia nhập cuộc đua “đốt tiền” trên thị trường chuyển nhượng. Vấn đề nằm ở chỗ họ chỉ có một ông chủ mong muốn đội bóng luôn “ổn định” để có thể lấy tiền cổ tức đều đặn hơn là đầu tư để giúp họ trở thành một thế lực thực sự. Ngoài ra, việc chi quá nhiều tiền để nâng cấp đội hình bằng các bản hợp đồng bom tấn chưa bao giờ nằm trong ADN của Arsenal, một tư duy đã hình thành và tồn tại trong suốt thời gian Arsene Wenger nắm quyền.

Chính vì thiếu nền tảng cả về tài chính lẫn thói quen tiêu tiền, khi hiểu rằng buộc phải chi tiêu để không tụt hậu, Arsenal đã thực hiện những kế hoạch chuyển nhượng của mình rất thiếu hiệu quả. Ben White, cầu thủ được mua với giá 50 triệu bảng vào mùa hè này, là một hậu vệ có kỹ năng chơi bóng giỏi, người đã phát triển mạnh ở hệ thống hàng thủ 3 người Brighton. Nhưng khi sử dụng anh trong sơ đồ 2 trung vệ ở trận đấu với Brenford, điểm yếu của White lộ ra với kỹ năng tranh chấp trên không yếu kém. Thống kê chỉ ra rằng Ben White có tỷ lệ thắng 51% số lần không chiến từ đầu sự nghiệp, tỷ lệ này rất thấp đối với một trung vệ. Để so sánh, Harry Maguire đã thắng không chiến tới 72%, hoặc James Tarkowski của Burley là 69%.

Để có thể tận dụng 50 triệu bảng mà đội bóng bỏ ra, Arteta sẽ phải thay đổi hệ thống chiến thuật hoặc bằng cách nào đó giúp cho Ben White không chiến tốt hơn. Đó là một ví dụ cho thấy công tác chuyển nhượng của Arsenal đang có vấn đề. Giám đốc kỹ thuật Edu là người phải chịu trách nhiệm trong chuyện này.

Edu đã nhận xét rằng đây một mùa hè “chưa từng có” với Arsenal. Đội bóng đã thay đổi chiến lược chuyển nhượng của mình, không còn nhắm đến những bản hợp đồng lớn với các cầu thủ lớn tuổi mà tập trung cho các tài năng trẻ, những người có thể mang lại giá trị lớn cho đội bóng nếu họ rời đi. Tuy nhiên, ngay cả khi đặt ra chiến lược đó, điều cốt yếu mà những bản hợp đồng mới đem lại phải là sự nâng cấp chất lượng ngay tức thì cho Arsenal. Điều đó lại không được đảm bảo.

Thời hạn cho Arteta sẽ kéo dài đến bao giờ đang là một câu hỏi lớn. Cuối tuần này, Arsenal sẽ có thêm một trận đấu cực kỳ khó khăn trước Man City, đội đã đánh bại Norwich 5-0 ở vòng đấu vừa rồi. Arteta sẽ tái ngộ với Pep Guardiola trong hoàn cảnh chẳng vui vẻ gì, bởi nếu nhận thêm một thất bại, chiếc ghế của vị chiến lược gia sinh năm 1982 tại Emirates sẽ càng nóng hơn bao giờ hết. Một số nguồn tin cho rằng Arteta có khoảng 8 trận đấu để cứu vãn tình thế, nhưng nó có thể dài hơn hoặc ngắn hơn phụ thuộc vào những trận đấu tiếp theo của “Pháo thủ”.

Ngay từ bây giờ, câu hỏi về việc ai sẽ thay thế Arteta cũng đã được đặt ra. Nhiều cái tên đã được liên hệ với “Pháo thủ”, song bất cứ ai ngồi vào vị trí này cũng sẽ phải đối mặt với những bài toán như Arteta phải trải qua. Muốn trở lại vị thế của một ông lớn, Arsenal cần có những sự thay đổi lớn. Họ cần một HLV giỏi là điều đương nhiên, nhưng quan trọng hơn có lẽ một tổng tư lệnh có thể vạch ra những chiến lược dài hơi cùng phương hướng hoạt động nhất quán của CLB trong tương lai. Edu có vẻ không phải là người phù hợp lắm với vai trò đó. Đó cũng là cách duy nhất để giúp “kéo pháo” ra khỏi vũng lầy hiện tại.