Messi-Mbappe-Neymar: Ảo ảnh tấn công, nỗi lo phòng ngự

PSG đang sở hữu bộ ba tấn công MMN, xem như điều kiện để hãy “mộng mơ nào” nhưng biết đâu chỉ là ảo ảnh.

Messi gia nhập PSG, bóng đá chứng kiến khoảnh khắc siêu thực nhất xưa nay. Đó là hiện diện trên hàng công đội chủ sân Công viên các Hoàng tử là bộ ba MMN: Messi, Mbappe, Neymar. Sự vĩ đại của siêu sao người Argentina, tiềm năng to lớn của tài năng sáng giá người Pháp và tài nghệ siêu quần của tiền đạo Brazil, một sự kết hợp biệt đội siêu anh hùng tưởng chừng chỉ thấy trong phim.

Nhưng khác với phim ảnh, bóng đá là tuy cũng có mở đầu, kết thúc, nút thắt, nút mở nhưng theo kịch bản không ai suy tính trước. Chẳng hạn như cú ngược dòng 6-1 của Barca trước PSG tại Champions League 2016/17.

Lúc tạo ra cú ngược dòng ngoạn mục bậc nhất lịch sử bóng đá ấy, cả Messi và Neymar vẫn khoác áo Los Blaugrana và kết hợp với Luis Suarez tạo thành bộ ba tấn công MSN lẫy lừng thiên hạ. Trong 3 mùa giải sát cánh bên nhau, MSN đã tạo ra những đỉnh cao chói lọi và trở thành chuẩn mực của một bộ ba tấn công.

Về mặt số liệu, Messi, Suarez và Neymar đã đóng góp cho Barca tới 364 bàn thắng và 171 kiến tạo từ mùa 2014/15 đến 2016/17. Về sự hài hòa, MSN phân vai cụ thể và có sự bổ sung cho nhau.

Messi chơi lệch phải, chơi thấp nhất để kiến thiết nhưng thường xuyên ập vào vòng cấm dứt điểm. Neymar lệch trái, phát huy khả năng rê dắt kinh hoàng. Suarez sắm vai trung phong, với nhiệm vụ chớp thời cơ, làm tường, chạy chỗ và hỗ trợ phòng ngự, với các tình huống gây áp lực ngay bên 1/3 sân đối phương. Hai cộng sự của tiền đạo người Uruguay là Messi và Neymar đều thuộc dạng lười tham gia phòng ngự, và bây giờ tái ngộ tại PSG nhưng thay vì Suarez lại là Mbappe. Đó là vấn đề nan giải HLV Mauricio Pochettino phải đối đầu.

Chưa thể hình dung PSG sẽ thi đấu như thế nào với MMN, vị trí ra sao, vai trò là gì, nhưng chắc chắn Pochettino không thể bỏ ai trong số ba ngôi sao này nếu họ sung mãn. Tên tuổi và giá trị của cả ba đều quá lớn để không thể ngồi trên băng ghế dự bị. Messi là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới, và là một trong những cầu thủ xuất chúng nhất lịch sử. Anh đã giành 6 Quả bóng vàng, hưởng lương cao nhất CLB, với mức 35 triệu euro/năm.

Neymar và Mbappe lại khiến PSG phải phá kỷ lục chuyển nhượng mới chiêu mộ thành công, một minh chứng rõ rệt nhất cho châm ngôn cái gì không mua được bằng tiền sẽ mua được bằng rất nhiều tiền. Neymar khiến PSG phải chi ra 222 triệu euro để giải phóng hợp đồng, một thương vụ có giá trị gấp đôi kỷ lục chuyển nhượng cũ. Mbappe ngốn của QSI 145 triệu euro kèm điều khoản tăng thêm 35 triệu euro, giá trị cũng gấp đôi kỷ lục chuyển nhượng cũ dành cho một cầu thủ tuổi teen.

Và thật lãng mạn khi hình dung bộ ba siêu phàm này sát cánh cùng nhau. Tốc độ của Mbappe, khả năng làm xiếc của Neymar và ma thuật của phù thủy Messi. Messi và Neymar sẽ đưa bóng tiếp cận vòng cấm, sau đó Messi và Mbappe ghi bàn. Nếu dựa trên số liệu, mùa trước Messi kiến tạo hoặc ghi bàn, tức trực tiếp tạo ra 0,55 bàn thắng trong mỗi 90 phút. Số liệu này ở Neymar và Mbappe còn ấn tượng hơn, lần lượt là 0,62 và 0,6 bàn/90 phút.

Cùng mộng mơ nào: Tốc độ điện xẹt của Mbappe là nỗi ám ảnh kinh hoàng trong trí óc mọi cầu thủ phòng ngự? Thật tiếc, khi theo kèm tiền đạo người Pháp, hệ thống phòng ngự vô tình đã để hở khoảng trống cho Messi và Neymar, những cầu thủ chỉ cần nửa mét vuông để xé toạc cả một hệ thống.

Một hàng thủ kín kẽ, có đẳng cấp và phối hợp ăn ý sẽ đủ khả năng phong tỏa Messi, trong một ngày anh chơi bóng như người bình thường. Nhưng vấn đề bây giờ các hàng phòng ngự phải đối mặt là bên cạnh Messi còn có Neymar. Nếu tập trung phong tỏa 2 ngòi nổ nguyên tử này, đồng nghĩa Mbappe đang rất rảnh chân và có nhiều khoảng trống.

Đi sâu hơn một chút về vấn đề con người của Messi. Vài năm trở lại đây tại Barca, Messi trông giống người bình thường hơn bởi xung quanh anh không có những cộng sự đủ chất lượng để khiến hàng thủ đối phương phân tâm.

Thế nên thực ra việc đối đầu với gã khổng lồ xứ Catalonia lại là công việc nhàn hạ nhất đối với các HLV, khi chỉ cần tập trung quân số phong tỏa chặt Messi. Nhưng bất chấp điều kiện khó khăn như vậy, Messi vẫn tỏa sáng. Bây giờ, bên cạnh siêu sao người Argentina là những cộng sự tương đồng đẳng cấp, những mối nguy hiểm khủng khiếp cho mọi hàng thủ với khả năng di chuyển ra sau lưng hậu vệ.

Thế nên, MMN hứa hẹn là bộ ba tấn công rất giàu tính giải trí để chiêm ngưỡng đối với người hâm mộ, nhất là tại giải đấu có chênh lệch trình độ lớn như Ligue 1. Tại đấu trường quốc nội, dám chắc hàng công của PSG sẽ sớm thể hiện sự hủy diệt tàn khốc. Nhưng Champions League là câu chuyện khác. Những đội bóng tham dự giải đấu danh giá nhất châu Âu ở đẳng cấp khác hẳn Ligue 1. Không chỉ phòng ngự chắc chắn hơn, những đội bóng như Man City, Chelsea hay Liverpool còn cầm bóng sắc sảo hơn.

Và như đã đề cập đó là vấn đề nan giải Pochettino nên tính dần phương án. Bởi lẽ cả ba thành viên của MMN đều lười hỗ trợ phòng ngự. Mộng mơ với những pha tấn công đủ rồi, bóng đá là chu trình khép kín giữa tấn công, chuyển trạng thái, phòng ngự và ngược lại, một đội bóng không lo phòng ngự trừ khi cầm bóng 100%, điều viễn tưởng ngay cả với Barca hay Tây Ban Nha thời đỉnh cao. Khi tấn công, PSG sẽ có MMN siêu phàm. Nhưng khi phòng ngự, PSG sẽ chỉ còn 8 cầu thủ để ngăn chặn đối phương, với đóng góp rất hạn chế của Messi, Neymar và Mbappe.

Mùa trước, Messi mỗi 90 phút có 8,92 lần gây áp lực lên đối thủ cầm bóng, Mbappe còn biếng nhác hơn với chỉ 7,71 lần. Để dễ hình dung, giới mộ điệu đã quá quen với hình ảnh siêu sao người Argentina lững thững đi bộ mặc cho đồng đội chạy trối chết đeo bám cầu thủ đối phương thì Mbappe còn lưới hơn. Và bộ đôi ngôi sao này thuộc dạng lười phòng ngự nhất. So với Messi hay Mbappe, Neymar chẳng khác nào Roberto Firmino với 15,64 lần gây áp lực trong mỗi 90 phút nhưng thực tình tiền đạo người Brazil chỉ ở mức trung bình so với các cầu thủ cùng vị trí trong khía cạnh này.

Cần nhấn mạnh rằng, pressing tiền tuyến là kim chỉ nam để hướng tới thành công ở bóng đá đương đại, đặc biệt tại đấu trường Champions League. Mà trước, bộ ba tấn công của Chelsea có xu hướng sử dụng từ 4 gương mặt là Mason Mount, người thực hiện 21,3 áp lực lên cầu thủ cầm bóng trong mỗi 90 phút; Christian Pulisic, 17,4; Kai Havertz, 15,4; và Timo Werner, 13,1.

2 năm trước Bayern Munich vô địch Champions League với 4 cầu thủ trên hàng công đều đạt ít nhất 12,6 lần gây áp lực mỗi 90 phút. Robert Lewandowski chính là người thấp nhất đó, trong khi Kingsley Coman đạt mức 17,2, Serge Gnabry 17,8 và Thomas Muller 22,7. Trước đó 1 năm, Liverpool lên ngôi với lối đá gegenpressing thương hiệu của Klopp nên dĩ nhiên, các tiền đạo của The Kop rất tích cực gây áp lực. Roberto Firmino là 23,6; Sadio Mane 19 và Mohamed Salah 16,1.

Và thậm chí, đội bóng Hoàng gia Real Madrid, nơi quy tụ những vì tinh tú của bóng đá thế giới trong chiến tích vô địch Champions League lần thứ ba liên tiếp cũng tạo lực nhiều hơn MMN cộng lại. Cụ thể, Cristiano Ronaldo 8,9, Bale 14,2, đều không bằng Neymar nhưng Benzema lên tới 16,7 lần tạo áp lực mỗi 90 phút, và thực tế Isco mới là cầu thủ ra sân ngay từ đầu chứ không phải Bale. Chỉ số tạo áp lực mỗi 90 phút của tiền vệ người Tây Ban Nha là 21,5.

Vì vậy, không một đội bóng nào vô địch châu Âu trong 4 năm qua không sở hữu khả năng pressing tiền tuyến xuất sắc, khác xa hình ảnh bộ ba tấn công MMN của PSG mang tới. Hay MMN tài năng tới mức giải quyết trận đấu mà không cần phòng ngự? Hay cả ba ngôi sao bỗng dưng tìm thấy nguồn năng lượng vô tận ở đôi chân? Câu trả lời không đơn giản như thế với 7 trận knock-out.